مشکلات ارتباطی کودکان و فرزندان دیجیتالی | دوران طلایی رشد سیستم عصبی کودک را ازدست ندهیم
تاریخ انتشار: ۲۳ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۵۰۷۹۳۵
همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: دنیای دیجیتال فرصت‌ها و راه‌های جدیدی را برای یادگیری بیشتر به ویژه برای کودکان فراهم آورده است؛ اما نگرانی‌های زیادی در این خصوص برای والدین وجود دارد که اینترنت و دستگاه‌های تلفن همراه به کودکان دسترسی آسانی به محتواهای آسیب زا می‌دهد. همچنین می‌تواند تأثیر منفی بر رشد مهارت‌های بین فردی آنها داشته باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
زهرا شیسیان، مشاور و روان شناس کودک و مدیر کمیته عضویت انجمن روان شناسی تربیتی ایران در باره مشکلات دیجیتالی شدن بسیاری از بازی‌های کودکان می‌گوید: امروزه تعداد زیادی از مراجعان کودک ما مسائل و مشکلات زیادی دارند که علت بسیاری از مشکلاتشان بزرگ شدن آنها با وسایل دیجیتالی یا همان تلویزیون یا گوشی‌های هوشمند است. این کودکان اغلب مشکلات ارتباطی زیادی دارند؛ به گونه‌ای که در مراجعه نخستین آنها ممکن است درمانگر ابتدا به اختلالات یادگیری یا زبان و حتی اوتیسم مشکوک شود. اما با بررسی بیشتر و در مصاحبه و ارزیابی مشخص می‌شود که علت چیز دیگری است.
دوران طلایی رشد سیستم عصبیبه گفته این روان شناس، در طول دو سال اول زندگی، سیناپس‌های عصبی مخصوصاً در ناحیه شنوایی، بینایی و زبان به سرعت در حال رشد است. بنابراین هر چقدر تحریک مغز کودک در طول این دو سال که تشکیل سیناپس‌ها در اوج خود هستند بیشتر باشد هوش و توانمندی کودک هم بیشتر تقویت خواهد شد. به این ترتیب به تدریج که کودک بزرگ‌تر می‌شود سیستم عصبی او نیز گسترده‌تر خواهد شد. بنابراین اگر در این ۱۰۰۰ روز اول زندگی کودک که دوران طلایی رشد او محسوب می‌شود؛ پدر و مادر کودک را در معرض محرک‌های محیطی مختلف قرار بدهند، به فرزندشان بیشتر کمک خواهند کرد که اتصالات عصبی بیشتری در مغز او شکل بگیرد.
پدر و مادرها باید توجه داشته باشند محرک‌هایی که در اختیار فرزندانشان قرار می‌دهند باید حواس مختلف کودک را تقویت کند. مثل اسباب بازی‌های مناسب سن او و محرک‌هایی که حس شنوایی، بینایی، چشایی، بویایی و لامسه کودک و همچنین عمق چنین حواسی را تحریک کنند.
همین طور برای رشد زبان آنها باید در طول روز از همان ابتدای زندگی کودک با آنها صحبت کنند تا با همین گونه حرف زدن‌ها کاری کنند که حافظه طولانی مدت کودک نسبت به کلمات فعال شود و با قرار گرفتن کلمات در دایره لغاتش بتواند به موقع از کلمات استفاده کند و به راحتی در سن مورد انتظار ما صحبت کند.
به عقیده شیسیان، کودکان دیجیتالی، کودکانی هستند که در این ۱۰۰۰ روز مهم با تلویزیون و گوشی‌های هوشمند بزرگ می‌شوند و در اصل انگار والدین آنها را رها کرده باشند؛ بیدارشدن، سرگرم شدن، غذا خوردن و خوابیدن این کودکان با وسایل دیجیتالی اتفاق می‌افتد و والدین هیچ محرکی در اختیار آنها قرار نمی‌دهند و تمام مواردی که ذکر شد که باید در این دوره توسط والدین انجام شود متاسفانه صورت نمی‌گیرد.
بروز مشکلات دیجتالی شدن کودکاناین مشاور کودک در پاسخ به اینکه چه زمان والدین می‌توانند متوجه مشکلات دیجیتالی شدن فرزندان خود شوند می‌گوید: وقتی کودکان دیجیتالی در سنین بالاتر وارد محیط‌های آموزشی مثل مهدکودک می‌شوند مشکلاتشان بیشتر مشخص خواهد شد. چون آنها در تفکر، زبان و انجام بازی‌های نمادین مشکلاتی دارند و نمی‌توانند با همسالان خود ارتباط برقرار کنند. همچنین معمولاً کودکان خلاقی نیستند و در حل مسأله ضعیف عمل می‌کنند.
در واقع چون این کودکان در طول زندگی‌شان فقط با گوشی و تلویزیون ارتباط داشته‌اند؛ حرکات ظریف و درشت عضلات دست‌ها و پاهایشان تقویت نمی‌شود و در مهارت دست ورزی نیز مشکلات زیادی دارند.
توجه داشته باشیم در گذشته کودکان علاوه بر بودن در کنار والدین و خواهران و برادران خود و بزرگ شدن با آنها، اتاق بازی بزرگی هم داشتند به نام کوچه که در آن با بچه‌های دیگر ارتباط برقرار می‌کردند و در واقع با انجام بازی‌های فیزیکی و همچنین در چنین فضاهایی توجه به محرک‌های محیطی، حواس و مهارت‌هایشان هم بیشتر در آنجا تقویت می‌شد.
بنابراین با توجه به اینکه در حال حاضر بسیاری از کودکان از امکان انجام بازی‌های فیزیکی گروهی و فعالیت زیاد بی‌بهره هستند ارتباط گرفتن با دیگران برایشان آسان نیست.
لزوم افزایش آگاهی والدینشیسیان می‌گوید: در واقع محبوس شدن بچه‌ها در آپارتمان‌های امروزی فضایی برای تحرک آنها در اختیارشان قرار نمی‌دهد. بنابراین آنها هم معمولاً اسیر وسایل دیجیتالی می‌شوند. در صورتی که پدر و مادرها باید در این مورد اطلاعات لازم را داشته باشند تا با وجود شرایط امروزی بتوانند به فرزندانشان کمک کنند توانمندی‌های لازم را به دست بیاورند تا از بروز بسیاری از اختلالات احتمالی آینده جلوگیری کنند.
بیشتر بخوانید
درمان بیماری‌های عصبی با افزایش سلول‌های بنیادی مغز
دبستانی‌ها؛ دیجیتالی ولی کم‌سواد | ۲ راهکار برای عبور از بی‌سوادی | کودکان را با گوشی هوشمند تنها نگذارید
تقویت حافظه طولانی مدت با افزایش سطح هیستامین
منبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: کودکان تکنولوژی فناوری دیجیتال تلفن اینترنت والدین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۵۰۷۹۳۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تسهیل واگذاری کودکان در شیرخوارگاه مشهد به خانواده‌های متقاضی
معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی خراسان‌رضوی گفت: با افزایش تعداد خانواده‌های میزبان، شیرخوارگاه خالی شد،اما باید توجه کرد که خالی‌شدن شیرخوارگاه به معنای قطع و پایان خدمات این مجموعه به کودکان نیست.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از خراسان‌رضوی، حمیده محدث درباره خالی‌شدن شیرخوارگاه حضرت علی‌اصغر (ع) مشهد اظهارکرد: پس از اعلام شیوه‌نامه «خانواده میزبان» که شهریور ۱۴۰۲ ابلاغ شد، قسمت جدیدی در سامانه «فرزندخواندگی»، به خانواده‌های میزبان اختصاص یافت.
وی در تشریح طرح خانواده‌میزبان بیان کرد: ممکن است خانواده‌ها قصد و شرایط دریافت فرزندخوانده را نداشته باشند، اما برای میزبانی از فرزندان، تمایل داشته باشند، این خانواده‌ها از طریق موسسات خانواده‌محور شناسایی می‌شوند یا افراد متقاضی در درگاه خانواده میزبان ثبت‌نام می‌کنند، پس از آن، فرایند ارزیابی خانواده‌ها، مصاحبه با متقاضیان، ارزیابی روانی-اجتماعی انجام می‌شود و در صورت تایید موارد فوق، افراد می‌توانند عضو طرح خانواده‌میزبان شده و از کودکان میزبانی کنند.
محدث افزود: برای فرزندخواندگی تا سن ۱۶ سالگی و برای خانواده میزبان تا سن ۱۸ سالگی امکان درخواست کودک وجود دارد، در طرح خانواده‌میزبان، خانواده‌ها و فرزندان، هر دو آگاه هستند که این شرایط موقت است، اگرچه در شیوه‌نامه‌های ابلاغ‌شده برای طرح «خانواده‌میزبان» محدودیت زمانی ذکر نشده است؛ ولی به محض انتقال فرزندان به خانواده‌ها، تیم‌های مددکاری ما تلاش می‌کنند تا امکان بازپیوند فرزند به خانواده زیستی یا خانواده فرزندپذیر فراهم شود، اولویت بهزیستی، بازپیوند فرزندان به خانواده‌های زیستی است؛ مثلاً ممکن است کودک به دلیل اینکه پدرش در زندان بوده یا مادربزرگ مسکن مناسبی نداشته، در مراکز ما حضور داشته باشد و حالا که مسکن تهیه شده است، فرزند می‌تواند در خانواده خودش حضور یابد، چنانچه شرایط خانواده زیستی فرزندان مهیا و آماده پذیرش نباشد، کودکان به خانواده‌هایی که در صف پذیرش فرزندخواندگی هستند، منتقل می‌شوند.
معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی خراسان‌رضوی در پاسخ به سوالی درباره چالش‌های وابستگی نوزادان و کودکان به خانواده‌های موقت در طرح خانواده‌میزبان، اظهار کرد: در شیرخوارگاه هم این وابستگی برای کودکان ایجاد می‌شود، نوزاد به مربی خود که آنها را در آغوش می‌گیرد، کودکان به مربیانی که همراه آنها هستند، ممکن است وابسته شوند اما قطعاً فضای یک خانواده از محیط‌های اردوگاهی و شیرخوارگاهی بهتر است، فرزندان در خانواده با مفاهیم بیشتر وارتباطات موثر آشنا می‌شوند، ضمن اینکه زمانی که قرار است کودک از خانواده میزبان به خانواده دائمی بازپیوند شود، این مراحل در یک فضای کارشناسی‌شده اتفاق می‌افتد که مشکلات روانی برای آنها ایجاد نشود؛ به‌عنوان مثال خانواده میزبان و خانواده فرزندپذیر در جلسات متعدد با یکدیگر ملاقات خواهند داشت، فرزند از روی پای مادر میزبان به مادر فرزندپذیر منتقل می‌شود، گفت‌وگوهای اخلاقی و رفتاری مختلف انجام می‌شود تا فرزند به خانواده جدید وارد شود.
محدث ادامه داد: پیش از سال ۱۴۰۲ نیز طرح میزبان به صورت استانی و در هماهنگی با دادسرا در حال اجرا بود، اما در آن زمان یک شیوه‌نامه مدون و کشوری وجود نداشت. ایرادات در مدت معین گرفته شد، همکاران ما تجربه کسب کردند، موسسات خانواده‌محور مشخص شدند و اکنون ذیل شیوه‌نامه‌ای که وزارت دادگستری ابلاغ کرده است، فرایند و اجزای مختلف در هماهنگی با یکدیگر کار را انجام می‌دهند.
وی با اشاره به خالی‌شدن شیرخوارگاه مشهد خاطرنشان کرد: با افزایش تعداد خانواده‌های میزبان، شیرخوارگاه خالی شد ولی باید توجه کرد که خالی‌شدن شیرخوارگاه به معنای قطع و پایان خدمات این مجموعه به کودکان نیست. شیرخوارگاه همچنان به کودکانی که در خانواده‌های میزبان حضور دارند، خدمات پزشکی و پرستاری، لباس، پوشک ارائه می‌کند.
معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی خراسان‌رضوی با تاکید بر اینکه نباید با پذیرش فرزندان در خانواده‌های میزبان، باری بر دوش خانواده‌ها افزوده شود، خاطرنشان کرد: در شرایطی هستیم که فشار اقتصادی روی خانواده‌ها زیاد است؛ مثلاً درآمد یک خانواده کارمند با سطح حقوق متوسط، مشخص است و زمانی که فرزندی را پذیرش می‌کنند، باید برخی از نیازهای کودک توسط مراکز ما تامین شود تا خانواده‌ها با مشکل مواجه نشوند، هدف ما این است که فرهنگ زیبای میزبانی از فرزندان گسترش یابد و با توجه به محدودیت‌های اقتصادی، فقط به یک طبقه اجتماعی جامعه و اقشاری که تمکن مالی دارند محدود نشود.
محدث افزود: بنابراین با انتقال نوزادان و کودکان به خانواده‌های میزبان، فقط محل زندگی کودک تغییر می‌کند. اگر بچه احساس کسالت و بیماری یا نیاز به دارو و آزمایش داشته باشد، توسط شیرخوارگاه حمایت می‌شود، لباس و پوشک کودکان نیز در اختیار خانواده‌ها قرار می‌گیرد. همچنین وضعیت کودکان به صورت مرتب توسط پرستارهای ما بررسی می‌شود.
معاون بهزیستی خراسان‌رضوی با بیان اینکه همچنان به همکاری مردم نیاز داریم، گفت: بنابراین با خالی‌شدن موقتی شیرخوارگاه از نوزادان، این‌طور نیست که مجموعه تعطیل شود، به شدت به حمایت‌های خیرین نیازمندیم، به جز این خدماتی که به خانواده‌های میزبان ارائه می‌شود، شیرخوارگاه‌ها همچنان پذیرش دارند، اما ما سعی می‌کنیم چرخه خانواده‌میزبان، بازپیوند و پذیرش مجدد در خانواده میزبان را حفظ کنیم، کمیته‌های فرزندخواندگی و تیم‌های مددکاری ما به شدت فعال هستند و به صورت شبانه‌روزی فعالیت می‌کنند تا پس از پذیرش فرزندان در شیرخوارگاه، آنها به خانواده‌های میزبان منتقل شوند و سپس شرایط بازپیوند آنها به خانواده‌های زیستی یا فرزندپذیر فراهم شود.
کد خبر 749433
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت